Covid 19 ile birlikte hayatımıza giren yüz maskeleri artık yüzümüzün bir parçası haline geldi. O kadar uzun zamandır kullanıyoruz ki gün geldiğinde bırakmamız gerekse hayatımızda büyük bir eksiklik hissedeceğiz muhtemelen.
Herkes farklı hissedebilir lakin maske ile ben kendimi genel olarak güvende hissediyorum tabi diğer tedbirleri uygulamayı da bırakmıyorum; el hijyeni eli yüze göze sürmemek gibi.
Maskelerin çeşitli hastalıklara neden olabileceği de iyice belirginlik kazanmaya başladı. Bunu zaten biliyorduk da en son bir arkadaşımın dudakları şişince mesele daha çok dikkatimi çekti. Ondaki alerji maskenin kumaşından olmuştu. Şimdi iyi neyse ki. Bunlardan biri yoğun maske kullanımına bağlı hafif gribal enfeksiyon belirtileri ama bugünkü konumuz bu değil. İstanbul Alerji Merkezi’nden öğrendiğimize göre maske çeşitli durumlarda alerji yapabiliyor. Tabi bunları sıralarken amacımız maske takmayın demek asla değil. Takalım ama dikkat edeceğimiz noktalar var.
Geleneksel cerrahi yüz maskeleri, N95 maskeleri ve yeniden kullanılabilir kumaş maskeleri içeren yüz maskeleri, maske alerjisi yapabilecek kimyasallar içerebiliyor. 2002’de SARS salgını ile görülen yüz maskelerine karşı alerjik cilt reaksiyonlar, maskelerin yapıldığı bir dizi kimyasal bileşene karşı alerjik reaksiyon geliştiği görülmüştü.
Alerjik reaksiyonlara neden olan yüz maskelerindeki kimyasallar şunlardır:
formaldehit,
etilen üre melamin formaldehit,
kuaterniyum-15.
Peki Maske Alerjisi Belirtileri Neler?
Çoğu reaksiyon deri döküntüsüdür (egzama). Ekzematöz alerjik kontakt dermatit, maskenin cilde temas ettiği yerde kızarıklık, pul, kaşıntı ve hatta kabarcıklar şeklinde kendini gösterir. Herkesin aşina olduğu klasik alerjik kontakt dermatit döküntüsü zehirli meşe veya sarmaşıktır ve maske alerjisi kaynaklanan egzama döküntüsü benzer görünebilir. Elastik kulak kayışında alerjik kontakt dermatit de görülmüştür.
Ürtiker reaksiyonuna bağlı olarak solunum semptomları gösteren kurdeşen (kontakt ürtiker) de görülmüştür. Kurdeşen, pul olmayan ve birkaç saat içinde hareket edebilen çok kaşıntılı kırmızı yumrulardır. Böcek ısırığına benzerler. Alerjik mekanizma mevsimsel alerjilere benzer olduğu için solunum semptomları görülebilir. En kötü durum senaryosunda, kurdeşen anafilaksi ile ilişkilidir, bu nedenle solunum semptomları önemliyse, hızlı bir şekilde bir doktora görünmek gerekir.
Yeniden kullanılabilir ev yapımı yüz maskelerine alerjiniz olabilir mi?
Yeniden kullanılabilir maskeler de alerjik reaksiyonlar oluşturabilir.
Yıkanan kumaş maskeler, kumaşta kalan deterjan ve yumuşatıcı artıklarına alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun nedeni genellikle çamaşır bakım ürünlerindeki koku ve çamaşırın yıkamadan sonra yetersiz durulanması nedeniyle kalan deterjan kalıntısıdır.
Boyalara ve kumaşları tutan kimyasallara tekstil alerjisi de olabilir.
Dezenfektan kimyasallarla temizlenen maskeler, dezenfektanlara alerjik reaksiyonlara veya kimyasal kalıntılardan tahrişe neden olabilir.
Yüz maskelerine alerjik reaksiyonları nasıl önleyebilirsiniz?
Tamamen önleyemezsiniz. Kumaş maske kullanmak çözüm olabilir ancak o da alerjik reaksiyona sebep olabilir. Özellikle alerjiye neden olan kimyasalları içermemesi çok önemlidir.
Çamaşır bakım ürünlerine alerjiniz olmadığından emin olmak için kumaş yeniden kullanılabilir maskelerinizi nasıl yıkarsınız?
Kumaş maskelere çamaşır alerjik reaksiyonlarını önlemek için, maskeleri hassas ciltler için kokusuz çamaşır deterjanıyla ve yumuşatıcı kullanmadan yıkamak faydalı olabilir. Cildimizin çamaşır deterjanı kalıntısına maruz kalmaması için her zaman çamaşırlarınızı iyice durulayınız.
Kumaş yeniden kullanılabilir yüz maskelerinde kimyasallara alerjiyi önlemeye yardımcı olmak için fazla kumaş kimyasalları nasıl temizlenir?
Bir kumaş maske satın aldığınızda, önce kumaşın tutuşunu gidermek ve boya içeriğini azaltmak için yıkayın. Maskeniz elastik içeriyorsa, elastiğin kurutucu ısısıyla kırılmasını önlemek için kendi kendine kuruması daha iyidir. Kurutucu ısısı elastiği parçalayarak elastiği oluşturan kimyasalların açığa çıkmasına neden olur.
Pamuklu kumaş maskeleri kullanabilirsiniz. Minimal boya içeren, antimikrobiyal katkı içermeyen ve kırışıklık önleyici katkı maddesi içermeyenleri seçin, çünkü bunların tümü alerjen olabilir. Sert malzeme maskelerini dezenfekte etmek için kimyasal kullanıyorsanız, maskeyi yüzünüze yerleştirmeden önce kimyasalları suyla çıkardığınızdan emin olun.
Galiba en iyisi evde kalmak…
Covid 19 ile İlgili Gariplikler; Aşı Meselesi, Sorular ve Cevaplar #SanalHastane
